خانه - درباره اسپانیا - منطقه خواهان استقلال

چرا ثروتمندترین منطقه اسپانیا خواهان استقلال است؟

علی رغم سخت گیری های مادرید، کاتالونیا (Catalonia) هویت فرهنگی خاص خود را دارد و جنبش جدایی طلب آن با قدرت به راهش ادامه می دهد.

کاتالونیا منطقه ای خودمختار در شمال شرقی اسپانیا است و با هویت زبانی و فرهنگی خاص خود، مقصد محبوب گردشگران به شمار می آید. این منطقه از لحاظ اقتصادی نیز قدرت زیادی دارد اما مبارزات اخیر کاتالونیا برای تبدیل شدن به یک ملت مستقل، بیانگر تاریخ متمایز آن در اسپانیا است.

مردم از زمان ماقبل تاریخ در منطقه ای که اکنون کاتالونیا نامیده می شود، سکونت داشته اند. در ابتدا جامعه ای از قبایل ایبری به رهبری سردسته هایشان به کاتالونیا آمدند. در قرن ششم پیش از میلاد، استعمارگران یونانی به این منطقه رسیدند و حدود 220 سال قبل از میلاد، رومی ها زمام امور را در دست گرفتند. حکومت رومیان باعث پیشرفت در کشاورزی و زیرساخت ها و همچنین شکوفایی زبان لاتین شد. رومی ها شهر بارچینو (Barcino) را تاسیس کردند که به بزرگترین شهر منطقه و پایتخت فعلی کاتالونیا، با نام امروزی بارسلونا تبدیل شد. شهر تاراکو (Tarraco) که اکنون با نام تاراگونا (Tarragona) شناخته می شود، در این دوره از غنی ترین شهرهای امپراتوری روم بود.

با تاسیس امپراتوری روم در قرن پنجم میلادی، منطقه کاتالونیا در موقعیت آسیب پذیری قرار گرفت و گروه های دیگری وارد آن شدند. در ابتدا ویزیگوت ها (the Visigoths) و سپس خلفای اموی (Umayyad Caliphate) در این منطقه حکمرانی کردند و سرانجام امپراتوری فرانکی (Frankish Empire) در سال 80 میلادی، بارسلونا را فتح کرد. این منطقه بخشی از مارکا هیسپانیکا (Marca Hispanica) به حساب می آمد که در واقع یک منطقه حائل بود و بین امپراتوری کارولینگین شارلمانی (Charlemagne’s Carolingian Empire) و مورها (the Moors) به عنوان یک سد دفاعی عمل می کرد.

با گذشت زمان، مناطق مرزی امپراتوری کارولینگین (Carolingian Empire) به طور فزاینده ای قدرتمند و متمایز شدند. نخستین بار در قرن 12 میلادی به منطقه کاتالونیا اشاره شد و اولین نمود نوشتاری شناخته شده به زبان کاتالان (Catalan language) نیز تقریباً به همان زمان بر می گردد. در قرون وسطا، کاتالونیا به عنوان بخشی از پادشاهی آراگون (the Crown of Aragon) به یک قدرت بزرگ دریایی تبدیل شد و هنگامی که فردیناند اول (Ferdinand I) پادشاه آراگون در سال 1469 با ملکه ایزابلا (Queen Isabella) از کاستیا (Castile) ازدواج کرد، کاتالونیا بخشی از اسپانیای متحد شد. اگرچه کاتالونیا در ابتدا قوانین اساسی خود را حفظ کرد، اما سرانجام بیشتر در دولت اسپانیا ادغام شد و این موضوع به جنبش جدایی طلبانه کاتالان را که از قرن 19 آغاز شد، دامن زد.

وقتی اسپانیا در سال 1931 به جمهوری تبدیل شد، به کاتالونیا اجازه دادند که نیمه خودمختار باشد اما در جنگ داخلی اسپانیا، کاتالونیا به حمایت از طرف بازنده پرداخت و در پی آن، ژنرال فاشیست به نام فرانسیسکو فرانکو (Francisco Franco) دوباره استقلال کاتالونیا را سلب کرد، زبان کاتالان را محدود کرد و آداب و رسوم کاتالونیایی را سرکوب نمود.

پس از مرگ فرانکو در سال 1975، کاتالونیا بسیاری از آزادی های خود را بازیافت و چهار سال بعد با پارلمان، دولت، پرچم و سرود مختص خود به صورت یک منطقه خودمختار در اسپانیا در آمد. کاتالونیا به سرعت به ثروتمندترین منطقه اسپانیا تبدیل شد اما نیمی از مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده بدست آمده در این منطقه، همراه با درصدی از سایر مالیات ها، به دولت اسپانیا تعلق می گیرد.

این انتقال درآمد موجب رنجش برخی از مردم کاتالونیا شده است. به گفته رویترز، این منطقه 12 میلیارد دلار بیشتر از آنچه دریافت می کند به اسپانیا می پردازد که معادل پنج درصد از تولید اقتصادی در این منطقه است.

پس از بحران بدهی اسپانیا در سال 2008 و حکم دادگاه در سال 2010 که امکان تبدیل شدن کاتالونیا به یک ملت مستقل را محدود کرد، افزایش فشارها برای استقلال، این منطقه را متشنج ساخت. در سال 2014 هشتاد درصد از شرکت کنندگان کاتالان در همه پرسی غیررسمی به استقلال این منطقه رأی مثبت دادند. سه سال بعد، در رفراندوم بعدی که مورد تایید پارلمان کاتالونیا بود، نود درصد از شرکت کنندگان رأی مثبت دادند. اما اسپانیا اصرار داشت که این همه پرسی اتفاق نیفتاده است و پس از سرکوب شدید پلیس، دادگاه عالی اسپانیا آن را غیرقانونی تشخیص داد.

در اعتراض به این حکم، پارلمان منطقه ای کاتالونیا در اکتبر 2017 اعلام استقلال کرد؛ سپس اسپانیا استقلال سیاسی کاتالونیا را به حالت تعلیق درآورد و کل اعضای کابینه کاتالونیا را اخراج کرد. احزاب طرفدار استقلال در انتخابات جدید 47.8 درصد آرا و با اختلاف کم، اکثریت پارلمان منطقه را به دست آوردند و با روی کار آمدن دولت جدید در ژوئن 2018 حکومت کاتالان دوباره برقرار شد. در این حین، 12 رهبر جدایی طلب دستگیر و به ارتکاب جنایات مختلف علیه اسپانیا متهم شدند.

در اکتبر سال 2019، دادگاه عالی اسپانیا 9 نفر از آنها را به حبس طولانی مدت محکوم کرد. از زمان اعلام حکم، تظاهرات گسترده تقریباً بارسلونا و سایر شهرها را به تعطیلی کشانده است. اگرچه مادرید تاکنون در برابر درخواست ها برای داشتن حاکمیت مستقیم بر منطقه کاتالونیا یا سرکوب شدیدتر معترضان، مقاومت کرده است اما انتخابات آینده و تهدید به برگزاری یک همه پرسی دیگر می تواند نظر آنها را تغییر دهد. آینده کاتالونیا هرگز تا این حد با اهمیت یا مورد مناقشه نبوده است.